ترانه مشهور “دایه‌دایه” شوری وصف­‌ناپذیر در جامعه عشایری

محمد گودرزی در گفت‌وگو با روابط عمومی جشنواره بین‌المللی موسیقی ایثار(نوای مهر) اظهار کرد: یک نمونه مشهور موسیقی حماسی، “مارش شهریار” ساخته استاد “علی­‌اکبر دلبری” است که گرچه در سال­های پیش از انقلاب و در ارتش شاهنشاهی ساخته شده بود، اما پخش آن به هنگام اعلام خبر پیشرفت­‌های نظامی ایران در جبهه‌­های جنگ با نیروهای عراقی، به مهم‌ترین نماد پیروزی رزمندگان در دوران دفاع مقدس تبدیل شده بود.
وی افزود: نمونه دیگر و ملموس­تر آن برای ما لرستانی‌­ها، ترانه مشهور “دایه دایه” است که تنظیم جدید و اجرای آن توسط “محمد میرزاوندی”، در سالهای پایانی جنگ، شوری وصف­‌ناپذیر به ویژه، در جامعه عشایری به وجود آورده بود.

این تاریخ‌پژوه بیان کرد: نمونه دیگری که در آستانه میلاد پیامبر اسلام (ص) ذکر آن خالی از لطف نیست، نشید و سرود بسیار مشهور «طَلَع البَدر عَلینا مِن ثنیات الوِداع» است که گفته می­‌شود مردم شهر یثرب (مدینه) به هنگام هجرت پیامبر از مکه و ورود به این شهر، در استقبال از ایشان خواندند و حتی در روزگار ما تنظیم­‌های متعددی از آن توسط هنرمندانی مشهور از کشورهای مختلف اسلامی اجرا شده است.

این پژوهشگر لرستانی گفت: در درازای تاریخ، تأثیر شگفت موسیقی حماسی بر روح ملت­ها و کارکرد اجتماعی این سبک از موسیقی، چنان قدرتمند بوده است که می‌­توان ساعت­ها در باره آن به گفتگو نشست!

گودرزی در پاسخ به این پرسش که با توجه به اضطراب­‌های موجود در جامعه امروزی، چه اندازه موسیقی حماسی با شرایط امروزی جامعه همخوانی دارد؟ گفت: پاسخ به این پرسش بسیار دشوار است زیرا از نگاه‌­های متفاوت، می­‌توان پاسخ­‌های بسیار متفاوت و گاه متضاد با یکدیگر به آن داد؛ به تصور بنده، بخش مهمی از اضطراب­‌های موجود در جامعه ما به شرایط خاص سیاسی، اقتصادی کنونی و به ویژه تحریم‌­های سنگین غربی‌­‌هاربط دارد و بخش مهم­تری از آن، به تحولاتِ شتابان و گسترده فکری فرهنگیِ اروپا و غرب؛ امروز و بیش از هر زمان دیگری عموم مردم به ویژه، نوجوانان و جوانان در سراسر جهان، آماج هجوم سهمگین رسانه­‌هایی قرار دارند که ترویج دهنده شاخص­‌های فکری‌فرهنگی “پُست مدرنیزم” هستند؛ این یک واقعیت تلخ است که تحت تأثیر امواج طوفانی “پُست مدرنیزم” تقریباً همه آنچه که روزگاری به نوعی «ارزش» شناخته می­‌شده است، از ریشه و بُن مردود اعلام می­‌شود و “نیست­انگاری” در وحشتناک­ترین اَشکالِ خود، جای انواع ایدئولوژی­‌ها و مکتب­‌های ارزشی را می‌­گیرد، گویی «ارزش» در «بی ارزشی» است!

وی تصریح کرد: اتفاقاً در چنین شرایطی، موسیقی ملی به ویژه «موسیقی حماسی» با درون­مایه­‌های غنی و قدرتمندی که دارد می‌­تواند پاسخگوی بخشی از نیازهای روحی و روانی جامعه باشد و نوجوانان و جوانان ما را با فرهنگ غنی ایرانی-اسلامی پیوند دهد.

این پژوهشگر در پاسخ به این سوال، چه کنیم نوجوانان و جوانان ما به جای گرایش به شمار زیادی از موسیقی بی محتوا، از موسیقی غنی کشورمان استفاده کنند؟ بیان کرد: گرایش گروه‌­هایی از نوجوانان و جوانان به نوعی از موسیقی که به تعبیری محتوای غنی ندارد یا با موسیقی ملی و مقامی ما بیگانه است، علل سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و حتی اقتصادی خاص خود را دارد و بررسی علمی آن نیازمند مطالعه دقیق موضوع توسط افراد کارشناس و صاحب­نظر است؛ هرچند شواهد زیادی وجود دارد مبنی بر این که اتفاقاً شمار قابل توجهی از نوجوانان و جوانان در دو سه دهه اخیر به موسیقی ملی ایرانی علاقه نشان داده و گرایش یافته‌­اند.
وی ادامه داد: البته ممکن است در مقام مقایسه، علاقمندان به موسیقی اصیل و ملی، نسبت با کل قشر نوجوان و جوان در اقلیت قرار داشته باشد؛ بدیهی است که برای ایجاد انس و الفت نوجوانان و جوانان با موسیقی ملی، بیشترین وظیفه را نهادهای فرهنگی و آموزشی از جمله، آموزش و پرورش، وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی و به ویژه، صدا و سیما برعهده دارند.
گودرزی تصریح کرد: به تصور بنده، نهادها و مقام­‌های مسئول در امور فرهنگی باید به این موضوع توجه خاص داشته باشند که ظرفیت­‌های موجود در موسیقی ملی به ویژه، موسیقی حماسی چنان غنی و پُربار است که می­‌تواند به عنوان یک عامل بسیار مهم در رشد فکری، فرهنگی و اخلاقی نوجوانان و جوانان این سرزمین به خدمت گرفته شود. دُرست از این نگاه است که برگزاری جشنواره بین‌المللی موسیقی ایثار(نوای مهر) را باید به فال نیک گرفت و امید داشت که فعالیت‌­هایی از این دست، هرچه بیشتر و با کیفیت­‌تر صورت عمل گیرد.